BÀI TUYÊN TRUYỀN

Mô hình “Chính quyền thân thiện, vì nhân dân phục vụ”

Mô hình “Chính quyền thân thiện” vì nhân dân phục vụ ở xã Thọ Hải được xây dựng và đi vào hoạt động đang tạo nên sự thân thiện, trọng dân, gần dân, gắn kết, chia sẻ, vì nhân dân phục vụ. Đồng thời, từng bước đổi mới tác phong, thái độ, lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức xã trong giải quyết công việc cho người dân, tổ chức và doanh nghiệp. Hiệu quả của mô hình được “đo” bằng sự hài lòng của các tổ chức, doanh nghiệp và người dân.

“Chính quyền thân thiện” là cách gọi chính quyền được tổ chức và hoạt động gần gũi với nhân dân, tạo được sự thiện cảm với nhân dân. Xây dựng chính quyền thân thiện là thiết lập, củng cố và phát triển mối quan hệ giữa chính quyền và nhân dân ngày càng tốt đẹp hơn, đội ngũ cán bộ, công chức của chính quyền có thái độ tôn trọng, ân cần và niềm nở với nhân dân; lắng nghe và chia sẻ góp ý của nhân dân với chính quyền; không hách dịch, cửa quyền, không quan liêu trong giải quyết công việc của nhân dân…

Như vậy, “chính quyền thân thiện” có thể được hiểu là cách thức tổ chức và phương pháp, hình thức hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước nhằm loại bỏ rào cản với nhân dân, luôn gần gũi với nhân dân, lắng nghe và tôn trọng ý kiến của nhân dân để phục vụ nhân dân tốt hơn.

Chính quyền thân thiện vì nhân dân phục vụ bắt nguồn từ bản chất của Nhà nước ta là Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Nước ta là nước dân chủ, bao nhiêu lợi ích đều vì dân, bao nhiêu quyền hạn đều của dân”; “Đảng ta là một đảng cầm quyền, mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”.

Nhìn lại lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, biết bao tấm gương cán bộ, đảng viên đã quên mình vì nước, vì dân. Đó thật sự là những con người từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ. Trong bối cảnh hiện nay, yêu cầu quan trọng là cần tiếp tục tăng cường xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có tinh thần trách nhiệm, thật sự là “công bộc” của nhân dân. Tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức trong bộ máy chính quyền là luôn nhận thức rõ vị trí, vai trò của mình, sẵn sàng phấn đấu, hy sinh cho lý tưởng cách mạng, vì cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc của nhân dân. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phải dựa trên tiêu chí phục vụ nhân dân, “việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại cho dân phải hết sức tránh”. Trong thực hiện nhiệm vụ được giao, cán bộ, công chức quán triệt nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, bảo đảm đúng quy trình, thủ tục; đồng thời, chủ động, linh hoạt, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. 

Khi triển khai thực hiện nhiệm vụ, cán bộ, đảng viên cần nhanh chóng xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể, tránh để chậm trễ gây tồn đọng, ách tắc; đồng thời, cần tiếp thu ý kiến đóng góp, phê bình của người dân với tinh thần “tự soi”, “tự sửa”, để không ngừng nâng cao đạo đức công vụ, gần dân, sát dân, hiểu và phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn. Cán bộ, công chức, đặc biệt là cán bộ lãnh đạo chủ chốt, người đứng đầu các cấp kiên quyết đấu tranh chống các biểu hiện quan liêu, cửa quyền, mệnh lệnh hành chính, xa rời quần chúng; nâng cao tinh thần trách nhiệm, chống biểu hiện thờ ơ, vô cảm khi tiếp xúc, giải quyết công việc và trước khó khăn, vướng mắc của nhân dân. Bên cạnh đó, yêu cầu cấp thiết hiện nay là có cơ chế để khơi dậy tinh thần cống hiến vì đất nước, tạo động lực và áp lực để mọi cán bộ, công chức, viên chức hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao, tận tụy phục vụ nhân dân; có cơ chế bảo vệ cán bộ đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Như vậy “chính quyền thân thiện, vì nhân dân phục vụ” là mô hình đề cao văn hóa ứng xử của chính quyền với nhân dân, vì lợi ích nhân dân để phục vụ. Là bước tiến quan trong để chuyển đổi cơ chế quản lý từ mệnh lệnh - hành chính sang hành chính - phục vụ. Chính quyền tạo nên sự thân thiện, trọng dân, gần dân, gắn kết, chia sẻ. Đồng thời, từng bước đổi mới tác phong, thái độ, lề lối làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong giải quyết công việc cho người dân, tổ chức và doanh nghiệp. Hiệu quả của mô hình được “đo” bằng sự hài lòng của các tổ chức, doanh nghiệp và người dân với mục tiêu tôn chỉ cho hành động là tất cả vì lợi ích của nhân dân. Đây thực sự là mô hình chính quyền hiện đại, chuyên nghiệp và thể hiện bản chất dân chủ của chế độ ta.

Đặc điểm của “chính quyền thân thiện”

Xây dựng chính quyền vì nhân dân phục vụ là yêu cầu tất yếu, phù hợp với xu thế hiện nay, thể hiện bản chất tốt đẹp của bộ máy nhà nước. So với mô hình chính quyền đã có, mô hình chính quyền thân thiện, vì nhân dân phục vụ có những đặc điểm sau: 

          Thứ nhất, là chính quyền hoạt động công khai, minh bạch.

Với 5 tiêu chí cần thực hiện công khai minh bạch khi xây dựng mô hình chính quyền thân thiện vì nhân dân phục vụ như: quy định về tuyên truyền phổ biến rộng rãi chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cơ chế, chính sách pháp luật của địa phương; niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã các quy định về thực hiện dân chủ; danh mục thủ tục hành chính… hay đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động chỉ đạo điều hành, phát huy hiệu quả hoạt động các trang mạng xã hội: fanpage, zalo, facebook… hệ thống truyền thanh; công khai đường dây nóng để người dân trao đổi… cho thấy đây là mô hình chính quyền hoạt động thực sự công khai, minh bạch. Các hình thức công khai được quy định rõ ràng và đảm bảo việc tiếp cần thông tin của người dân một cách rõ ràng nhất. Nếu như trước đây, người dân khó khăn trong tìm hiểu thông tin thì nay, nhờ có sự phát triển của khoa học công nghệ và mạng xã hội, người dân đã tăng cường kết nối hơn với chính quyền cũng như từ phía chính quyền đã có thể thường xuyên phổ biến, cung cấp thông tin trong quản lý điều hành với nhân dân, lắng nghe nguyện vọng, ý kiến của nhân dân. 

          Thứ hai, là chính quyền thân thiện và trách nhiệm.

Có thể nhận thấy rõ ràng nhất đây là mô hình chính quyền thực sự thân thiện và trách nhiệm với người dân. Từ trước khi có chính quyền thân thiện, vì nhân dân phục vụ, đội ngũ cán bộ, công chức cũng đã luôn quán triệt văn hóa công vụ trong ứng xử giao tiếp với nhân dân. Đó là quy định về lời nói, hành vi, trang phục. Ở nhiều địa phương, chính quyền đã có những cách làm sáng tạo, tấm gương điển hình về cách thức giải quyết công việc với nhân dân như; thăm hỏi, tặng quà, chúc mừng, chia buồn… nhưng mỗi nơi mỗi khác và có địa phương thực hiện, có địa phương không thực hiện. Với mô hình chính quyền thân thiện vì nhân dân phục vụ như hiện nay, khi được thực hiện đồng loạt sẽ tạo được thống nhất trong các công việc tổ chức động viên, hỏi thăm, chúc mừng nhân dân; xin lỗi nhân dân, doanh nghiệp khi cán bộ, công chức, có lỗi trong thực thi công vụ; tạo thuận lợi trong giải quyết thủ tục hành chính ngoài giờ hành chính và các hoạt động hỗ trợ thủ tục hành chính cho thương binh, bệnh binh, người khuyết tật, người già yếu, cô đơn không nơi nương tựa…

          Thứ ba, là chính quyền có đội ngũ cán bộ, công chức gương mẫu, thân thiện, trách nhiệm với nhân dân.

Đây là đặc điểm dễ nhận thấy của mô hình này. Xây dựng hình ảnh người cán bộ, công chức chuyên nghiệp, hiện đại, gương mẫu, thân thiện, trách nhiệm với những quy định dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, như: đối với cán bộ, cán bộ công chức, người hoạt động không chuyên trách cấp xã thực hiện tốt "4 xin", "4 luôn", "5 không", “5 phải” ("4 xin": Xin chào, xin lỗi, xin cảm ơn, xin phép. "4 luôn": Luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ. "5 không": Không cửa quyền, hách dịch, gây khó khăn, phiền hà; Không quan liêu, vô cảm, vô trách nhiệm; Không tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm; Không xu nịnh, chạy chọt, gian dối; Không lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thực thi công vụ. “5 phải”: Phải tuân thủ quy trình, trình tự và hướng dẫn;Phải trả kết quả đúng thời gian;Phải có thái độ niềm nở, tận tình; Phải tích cực đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực; Phải thực hiện đầy đủ và hoàn thành các chúc trách nhiệm vụ được giao).

Đối với người đứng đầu chính quyền còn có những yêu cầu cao hơn như: phải chỉ đạo đội ngũ cán bộ, công chức dưới quyền thực hiện nghiêm túc các quy định về đạo đức công vụ… thực hiện tiếp xúc, đối thoại với Nhân dân, thường xuyên sâu sát cơ sở.

Để thực hiện mô hình chính quyền thân thiện vì nhân dân phục vụ, đội ngũ cán bộ, công chức phải không ngừng hoàn thiện mình về chuyên môn, hiểu biết pháp luật, sử dụng khoa học công nghệ và phải hiểu về khoa học tâm lý con người cũng như kỹ năng giao tiếp với nhân dân; rèn luyện bản thân từ lời nói, cử chỉ, hành động để tạo thiện cảm; xóa bỏ rào cản, định kiến tiêu cực của nhân dân về những hạn chế, yếu kém của bộ máy chính quyền trước đây. Xây dựng hình ảnh người cán bộ, công chức gần gũi, thân thiện, vì nhân dân phục vụ.

Thứ tư, là chính quyền có hệ thống cơ sở vật chất văn minh, sạch đẹp, khang trang.

Chính quyền thân thiện vì dân phục vụ ngoài các đặc điểm về con người, về thông tin, thì trụ sở của chính quyền, nơi làm việc và giải quyết công việc với nhân dân, doanh nghiệp là điểm được chú ý trong xây dựng mô hình. Chính quyền không thể phục vụ nhân dân tốt với vật chất thiếu thốn, không đáp ứng yêu cầu công việc, do đó phải thực hiện cải cách hành chính, hiện đại hóa nền hành chính. Đến nay, đa phần trụ sở, nơi làm việc của chính quyền các cấp đều được xây dựng mới và trang bị cơ sở vật chất hiện đại. Nhưng để hướng tới sự thân thiện hơn, phục vụ dân tốt hơn thì trong mô hình chính quyền thân thiện vì dân phục xác định cụ thể hơn về các điều kiện làm việc, trụ sở được nâng cấp, bố trí, thiết kế như sau: cách bố trí phòng làm việc khoa học, thân thiện giữa cán bộ, công chức với tổ chức, người dân khi đến làm việc được chú trọng. Trang bị máy tính, máy in, máy photocopy, bàn ghế, nước uống, quạt điện, điều hòa, tủ/kệ/giá sách, báo, internet/wifi miễn phí không đặt mật khẩu. Có hệ thống camera giám sát tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả, phòng tiếp dân. Xây dựng cảnh quan môi trường trụ sở sáng, xanh, sạch, đẹp, tạo ấn tượng tốt, thân thiện là đặc điểm về cơ sở vật chất của một chính quyền thân thiện vì dân phục vụ.

Những vấn đề lý luận về mô hình “chính quyền thân thiện vì nhân dân phục vụ” là cơ sở nền tảng để nghiên cứu đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp thực hiện Kết luận của Ban Thường vụ tỉnh ủy về xây dựng và thực hiện mô hình “Chính quyền thân thiện” tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh; Kế hoạch của UBND tỉnh về triển khai, xây dựng mô hình “Chính quyền thân thiện” giai đoạn 2024 - 2030 tại các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Thanh hoá Theo đó, việc triển khai mô hình phải gắn chặt với thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, xây dựng hệ thống chính trị, chăm lo đời sống cho người dân. Đặc biệt, các bộ phận chuyên môn cần phối hợp khảo sát một cách thực chất chỉ số hài lòng của người dân đối với sự phục vụ của cán bộ, công chức xã; tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, phối hợp với chính quyền triển khai thực hiện hiệu quả mô hình, góp phần nâng cao chỉ số hài lòng của người dân với chính quyền các cấp trong tình hình mới

Trên đây là bài tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật UBND xã về mô hình chính quyền thân thiện vì nhân dân phục vụ xã Thọ Hải, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hoá. Xin chân thành cảm ơn bà con đã chú ý lăng nghe, thực hiện ./.

                                                                            Thọ Hải, ngày 25 tháng 11 năm 2024

     Người duyệt tin                                                             Người viết tin

                                                                                    CCTư pháp - Hộ tịch

Nguyễn Văn Chung                                                    Nguyễn Thị Thảo